Γράφει η Δήμητρα Δήμου.
Όσα και να ειπωθούν, όσα και να σημειωθούν, καταλήγω και πάλι στο συμπέρασμα πως η βία από παιδιά και εφήβους, είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο… Αδυνατώ να το κατανοήσω μιας και η δική μου γενιά λειτουργούσε ακριβώς αντίθετα: προστάτευαν οι συμμαθητές μου εμάς τα κορίτσια όταν βγαίναμε την Σαββατιάτική μας βόλτα, σέβονταν, διασκέδαζαν και με αγάπη δέχονταν το καλαμπούρι! Γιατί αυτό είχαμε, το καλαμπούρι και όχι το μίσος, την ζήλια, τον φθόνο…
Η βία από παιδιά και εφήβους αποτελεί ένα αυξανόμενο φαινόμενο που προβληματίζει γονείς, εκπαιδευτικούς και την κοινωνία συνολικά. Πράξεις βίας, όπως η επιθετική συμπεριφορά, ο εκφοβισμός και οι σωματικές ή λεκτικές επιθέσεις, εμφανίζονται σε σχολεία, αλλά πλέον και δημόσιους χώρους, στο διαδίκτυο, προκαλώντας ανησυχία για την ασφάλεια και την ψυχική υγεία της γενιάς που έρχεται!
Δεν είμαι η κατάλληλη να εξετάσω τις αιτίες αλλά και να δώσω λύση σε αυτό, εκείνο που βλέπω είναι πως η συμπεριφορά των παιδιών διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν. Ένταση, συγκρούσεις, ή βία μέσα στην οικογένεια μπορεί να οδηγήσουν το παιδί να εκφράζει τη δική του οργή με βίαιο τρόπο. Το βίωσα στο δικό μου οικογενειακό περιβάλλον και ίσως με κάνει λίγο περισσότερο ευαίσθητη…
Όσο για το σχολείο, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνικοποίησης των παιδιών. Όμως, όταν ένας έφηβος νιώθει περιθωριοποιημένος, εκφοβίζεται ή αισθάνεται αδύναμος να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της κοινωνίας, μπορεί να αντιδράσει επιθετικά. Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού-το γνωστό πια bullying-είναι ένα συχνό παράδειγμα βίας μεταξύ συνομηλίκων. Τα σχολεία, πολλά μπορούν αλλά… υπάρχει πάντα αυτό το αλλά! Θα αρκεστώ μόνο στο να αναφέρω πως ενθαρρύνοντας τη συνεργασία, τον σεβασμό και την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης, μπορούν να βοηθήσουν τους μαθητές να διαχειρίζονται τις συγκρούσεις χωρίς βία!
Να αναφερθώ στην υπερβολική έκθεση στη βία μέσω των Μέσων Ενημέρωσης, των βιντεοπαιχνιδιών ή των κοινωνικών δικτύων; Όσο τα παιδιά, οι έφηβοι αλλά και οι ενήλικες, άλλωστε το ζούμε, το βλέπουμε, το διαβάζουμε, μπορεί να θεωρούν τις επιθετικές συμπεριφορές αποδεκτές ή “φυσιολογικές”, καθώς μιμούνται πρότυπα που βλέπουν!
Και πού καταλήγω; Πως ο ρόλος της οικογένειας είναι κρίσιμος στην πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας! Οι γονείς πρέπει να είμαστε παρόντες στη ζωή των παιδιών μας, να προσφέρουμε, υποστήριξη και σαφή όρια, επικοινωνία και κατανόηση των συναισθημάτων τους!
Θα βάλω μια άνω τελεία στο σημείο αυτό, γιατί δεν μπορώ δυστυχώς να πω πως κλείνω το θέμα, αναφέροντας πως μειώνοντας την έκθεση στη βία μέσω της τεχνολογίας, γιατί ναι, είναι γεγονός αυτό, είναι ένα σημαντικό βήμα. Ελέγχοντας ως γονείς-και όχι μόνο-το περιεχόμενο που βλέπουν τα παιδιά μας στις οθόνες τους, ενώ η ενθάρρυνση για συμμετοχή σε δραστηριότητες εκτός κινητού, όπως ο αθλητισμός και οι τέχνες, μπορεί να συμβάλει στην εξισορρόπηση της συμπεριφοράς τους.
Τα πράγματα είναι-μάλλον-απλά αλλά ως άνθρωποι αδύναμοι και δειλοί, τα βλέπουμε πανδύσκολα! Η σωστή πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση από γονείς, εκπαιδευτικούς και ειδικούς, μπορεί να έχει αποτέλεσμα. Η καλλιέργεια υγιών σχέσεων, η εκπαίδευση στη συναισθηματική διαχείριση και η στήριξη από την οικογένεια, είναι καθοριστικά για τη διαμόρφωση ενός ασφαλούς περιβάλλοντος, όπου παιδιά, έφηβοι και ενήλικες μπορούν να μεγαλώσουν χωρίς να καταφεύγουν στη βία…
Φωτό: unsplash.com. pride.gr, cna.gr, Synodoiporia.gr, ΤΟ ΒΗΜΑ