Γράφει η Εύα Καλαβρή.
Όσο πλησιάζουν οι γιορτές και μπαίνουμε στο κλίμα τόσο θα αυξάνονται οι αναρτήσεις με εορταστικό θέμα, οι οποίες δεν σας κρύβω ότι είναι οι αγαπημένες μου.
Πρόσφατα βρέθηκα στην Ισπανία για ένα σύντομο ταξίδι και θαύμασα κυριολεκτικά τις χριστουγεννιάτικες αγορές που είχαν στηθεί στις πλατείες με κάθε είδους δώρα και στολίδια. Κάπου εκεί, ανάμεσα στους πάγκους, αναγνώρισα και μερικά Tió de Nadal, δηλαδή “κορμούς των Χριστουγέννων”, τους χαρακτήρες – κούτσουρα που κατά την Καταλανική μυθολογία συνδέονται με την παράδοση των Χριστουγέννων.
Πρόκειται για το πιο παράξενο έθιμο που έχω συναντήσει στη ζωή μου! Το γνώρισα πριν αρκετά χρόνια, όταν η αδερφή μου ζούσε στη Βαρκελώνη και είχε φέρει στην Ελλάδα έναν τέτοιο κορμό τα Χριστούγεννα . Μας είχε πει ότι αν το φροντίζουμε και το σκεπάζουμε τα βράδια να μην κρυώσει, εκείνο θα “αφοδεύσει” γλυκά τα Χριστούγεννα… Καλά διαβάσατε, προσπάθησα να το εκφράσω με τρόπο…
Έτσι κι εμείς, απορημένοι, βάλαμε το tió δίπλα στο τζάκι και το σκεπάσαμε με ένα κουβερτάκι (νομίζω ήταν μέρος της αγοράς)…
Αναρωτιέστε κι εσείς φαντάζομαι για τη συνέχεια…
Η παράδοση των Καταλανών λοιπόν λέει ότι τις ημέρες που προηγούνται των Χριστουγέννων, τα παιδιά πρέπει να φροντίζουν καλά το κούτσουρο, να το κρατούν ζεστό και να το ταΐζουν, έτσι ώστε να αφοδεύσει τα δώρα την ημέρα ή την παραμονή των Χριστουγέννων. Όταν έρθει η μεγάλη μέρα, κάποιος βάζει το κούτσουρο κοντά στο τζάκι και του δίνει εντολή να αφοδεύσει. Για το κάνει αυτό μάλιστα, όλοι το χτυπούν με ξύλα / ραβδιά τραγουδώντας σχετικά τραγούδια.
Κι επειδή προφανώς το κούτσουρο δεν αφοδεύει στ’ αλήθεια, τα παιδιά πρέπει να απομακρυνθούν από το δωμάτιο και να πάνε σε άλλο μέρος του σπιτιού για να προσευχηθούν και να ζεστάνουν τα μπαστούνια τους, ζητώντας στις προσευχές τους το κούτσουρο να κάνει πολλά δώρα. Αυτή η λεπτομέρεια στην ιστορία αποτελεί την τέλεια δικαιολογία για τους συγγενείς να τοποθετήσουν τα δώρα κάτω από την κουβέρτα του tió.
Θα το ακούσετε και ως Caga tió (κούτσουρο που σκάει), ενώ τα τραγούδια που είναι αφιερωμένα σε αυτό, ουσιαστικά το διατάζουν να… κάνει την ανάγκη του!
Ελπίζω να σας έκανα να γελάσετε λιγάκι… Το έχουμε ανάγκη άλλωστε αυτές τις μέρες!