Γράφει η Δήμητρα Δήμου.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποια πλεονεκτήματα απολαμβάνουν οι ελκυστικοί άνθρωποι στον σημερινό κόσμο; Το λεγόμενο «προνόμιο της ομορφιάς» (pretty privilege) αναφέρεται στα κοινωνικά και επαγγελματικά οφέλη που συχνά απολαμβάνουν τα άτομα που θεωρούνται εμφανίσιμα, σύμφωνα με τα πρότυπα της εποχής. Όμως, είναι αυτό πάντα προς όφελός τους; Ψυχολόγοι εξηγούν πώς αυτό το φαινόμενο επηρεάζει τη ζωή μας και ποιες συνέπειες μπορεί να έχει.
Ο ρόλος της κοινωνίας και η βαθιά ριζωμένη προκατάληψη
Η κοινωνία συνεχίζει να δίνει μεγάλη σημασία στην εξωτερική εμφάνιση, παρά τις αξίες περί ισότητας και αποδοχής. Το «προνόμιο της ομορφιάς» προκύπτει από το γεγονός ότι οι ελκυστικοί άνθρωποι θεωρούνται συχνά πιο ικανοί, αξιόπιστοι και κοινωνικοί, ακόμα και χωρίς αποδείξεις. Αυτό συμβαίνει λόγω του «φαινομένου του φωτοστέφανου», μιας γνωστικής προκατάληψης που μας οδηγεί να πιστεύουμε ότι κάποιος με θετικά εξωτερικά χαρακτηριστικά διαθέτει κι άλλες θετικές ιδιότητες.
Πώς επηρεάζει την καθημερινότητα
Οι ελκυστικοί άνθρωποι συχνά έχουν περισσότερες ευκαιρίες στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, καθώς εμπνέουν εμπιστοσύνη και ενδιαφέρον πιο εύκολα. Από μικρή ηλικία, η θετική αντιμετώπιση που λαμβάνουν από το περιβάλλον τους ενισχύει την αυτοπεποίθηση και τις κοινωνικές δεξιότητές τους. Όμως, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, αυτό δεν σημαίνει ότι διαθέτουν απαραίτητα περισσότερες ικανότητες ή ηθικές αξίες από άλλους.
Η Astrid Hopfensitz, Καθηγήτρια Ψυχολογίας, εξηγεί: «Παρόλο που τα ελκυστικά άτομα συχνά εμπνέουν εμπιστοσύνη στις συναλλαγές και στις επαγγελματικές σχέσεις, η αξιοπιστία δεν συνδέεται με την εμφάνιση αλλά με βαθύτερες ατομικές αξίες».
Οι επιπτώσεις στον εργασιακό τομέα
Το «προνόμιο της ομορφιάς» είναι εμφανές στον επαγγελματικό χώρο. Τα ελκυστικά άτομα έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να προσληφθούν, να προαχθούν ή να λάβουν υψηλότερους μισθούς. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην αυτοπεποίθηση που αποπνέουν αλλά και στη θετική προκατάληψη που τα συνοδεύει.
Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ψυχολόγοι, το να βασίζεται κανείς αποκλειστικά στην εμφάνιση μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ματαιότητας ή εξάρτησης από εξωτερικούς παράγοντες. Η διαρκής πίεση να διατηρούν την εικόνα τους μπορεί να επηρεάσει την ψυχική τους υγεία, ενώ η απώλεια της νεότητας ή της εμφάνισης μπορεί να φέρει συναισθήματα ανεπάρκειας.
Η άλλη όψη του νομίσματος
Δεν είναι όλα θετικά για τα άτομα που απολαμβάνουν το «προνόμιο της ομορφιάς». Συχνά κρίνεται η προσωπικότητά τους ως ρηχή ή ματαιόδοξη, ενώ οι σχέσεις τους μπορεί να μην έχουν την αυθεντικότητα που επιθυμούν. Η έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση ενδέχεται να μειώσει τη σημασία που δίνεται στα εσωτερικά τους χαρακτηριστικά, κάτι που οδηγεί σε απομόνωση ή ανασφάλειες.
Τι μπορούμε να κάνουμε
Η λύση δεν είναι να καταργήσουμε την ομορφιά, αλλά να διευρύνουμε την έννοια της. Η αποδοχή της διαφορετικότητας, η έμφαση στις εσωτερικές ποιότητες και η απομάκρυνση από τα στερεότυπα είναι βήματα προς μια πιο δίκαιη κοινωνία. Η καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης και των δεξιοτήτων όλων των ανθρώπων, ανεξαρτήτως εμφάνισης, είναι απαραίτητη για να προχωρήσουμε σε έναν κόσμο όπου η αξία μας δεν καθορίζεται από το πώς φαινόμαστε.
Φωτό: unsplash.com