Γράφει η Δήμητρα Δήμου.
Το μπέρδεμα μεταξύ αριστερά και δεξιά μπορεί να φαίνεται σαν μια απλή αδυναμία, αλλά αφορά ένα σημαντικό αριθμό ενηλίκων παγκοσμίως. Η δυσκολία αυτή έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον επιστημόνων, οι οποίοι διεξάγουν έρευνες για να κατανοήσουν τα αίτιά της.
Γιατί είναι τόσο δύσκολη η διάκριση;
Η διάκριση μεταξύ αριστερά και δεξιά απαιτεί σύνθετη νοητική επεξεργασία. Σε αντίθεση με άλλες κατευθύνσεις, όπως μπροστά-πίσω ή πάνω-κάτω, η αριστερά και η δεξιά βασίζονται σε μια συμμετρική δομή του σώματος και του χώρου, καθιστώντας τη διαδικασία πιο περίπλοκη.
«Εάν στρίψετε το σώμα σας, το δεξί μπορεί να γίνει αριστερό και το αντίστροφο», εξηγεί η Dr. Ineke van der Ham, καθηγήτρια νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Leiden. Αυτό απαιτεί από τον εγκέφαλο να χρησιμοποιήσει μνήμη, οπτική επεξεργασία και νοητική αντιστοίχιση για να κατανοήσει τον χώρο.
Παιδική ηλικία και δεξιότητες προσανατολισμού
Η αδυναμία διάκρισης μπορεί να σχετίζεται με τον τρόπο που μαθαίνουμε να προσανατολιζόμαστε από μικρή ηλικία. Τα παιδιά που αποκτούν εμπειρίες πλοήγησης μόνα τους, όπως να βρίσκουν τον δρόμο τους, φαίνεται να αναπτύσσουν καλύτερη ικανότητα διάκρισης, υποστηρίζει ο Gerard Gormley, κλινικός καθηγητής στο Queen’s University Belfast.
Η Alice Gomez από το Ερευνητικό Κέντρο Νευροεπιστήμης στη Λυών, σχεδίασε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 5-7 ετών, με στόχο τη βελτίωση αυτής της ικανότητας. Μετά από δύο εβδομάδες, η σύγχυση σχετικά με το αριστερό και το δεξί μειώθηκε κατά 50%, αποδεικνύοντας ότι η εκπαίδευση μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο.
Όταν το μπέρδεμα μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες
Σε καθημερινές καταστάσεις, το να μπερδεύει κάποιος το αριστερά με το δεξιά ίσως μοιάζει ασήμαντο. Ωστόσο, σε επαγγέλματα όπως αυτά των χειρουργών, των πιλότων ή των καπετάνιων, το λάθος μπορεί να αποβεί μοιραίο. Ένας χειρουργός που μπερδεύει πλευρές θα μπορούσε να επέμβει στο λάθος όργανο, ενώ ένας οδηγός ή πλοηγός που κάνει λάθος στην κατεύθυνση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά ατυχήματα.
Πώς να βελτιώσετε την ικανότητα διάκρισης
Εάν ανήκετε σε αυτούς που συχνά μπερδεύονται:
Χρησιμοποιήστε βοηθήματα: Ένας εύκολος τρόπος είναι να φανταστείτε ένα “L” με το αριστερό σας χέρι – κάτι που λειτουργεί ως οπτικό βοήθημα.
Πρακτική με διαδραστικά παιχνίδια: Ασκήσεις που περιλαμβάνουν γρήγορες αποφάσεις κατεύθυνσης μπορούν να ενισχύσουν τις δεξιότητές σας.
Εκπαίδευση από μικρή ηλικία: Η ενθάρρυνση των παιδιών να προσανατολίζονται μόνα τους μπορεί να έχει μακροπρόθεσμα οφέλη.
Η αναγνώριση της δυσκολίας αυτής είναι το πρώτο βήμα για να τη βελτιώσουμε και να μειώσουμε τις πιθανότητες σφαλμάτων σε κρίσιμες περιστάσεις.
Φωτό: unsplash.com