Γράφει η Εύα Καλαβρή.
Ο γίγαντας του μεταμοντέρνου χορού, Steve Paxton, γνωστός ως πατέρας του “αυτοσχεδιασμού με επαφή” (Contact Improvisation – CI), έφυγε από τη ζωή αυτή την εβδομάδα στο σπίτι του στο Βερμόντ των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός χορευτής και χορογράφος πειραματίστηκε με το CI, ενσωματώνοντας σε αυτό το καλλιτεχνικό του υπόβαθρο στο σύγχρονο χορό και αντλώντας έμπνευση από την προγενέστερη εκπαίδευσή του στο aikido, μια μορφή πολεμικής τέχνης. Ήθελε να εξερευνήσει τα όρια της κίνησης και της επαφής, με τους συναδέλφους και τους μαθητές του, αναπτύσσοντας αυτή τη νέα πρακτική.
Ο αυτοσχεδιασμός με επαφή συνδυάζει στοιχεία κίνησης όπως πτώσεις εκτός ισορροπίας, επαναφορές, κυλίσματα, άρσεις, την εκμάθηση της μηχανικής του σώματος για να διαχειριστεί το βάρος κάποιου άλλου, τεχνικές αναπνοής και γενικά περιλαμβάνει την τέχνη να γνωρίζεις καλύτερα τον παρτενέρ σου και να ανταποκρίνεσαι στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος.
Η πρώτη παράσταση Contact Improvisation ήταν το Magnesium (1972) στο Oberlin College, Warner Center και λίγους μήνες μετά στη Νέα Υόρκη. Έκτοτε, οι αυτοσχεδιασμοί με επαφή, ανοικτού τύπου, δηλαδή με ελεύθερη συμμετοχή κάθε ενδιαφερόμενου, λέγονται “Jams”.
“Προσπαθούσα να καταλάβω τι δημιουργεί την ακεραιότητα στην κίνηση”, είχε δηλώσει ο Steve Paxton στο τεύχος Ιουνίου 2004 του Dance Magazine. Αναλογιζόταν τι τον οδήγησε να δημιουργήσει, ή, για να χρησιμοποιήσουμε τον όρο του, να “υποκινήσει” τον αυτοσχεδιασμό με επαφή, το 1972.
“Είναι ένα παιχνίδι όπου και οι δύο παίχτες κερδίζουν, δε δημιουργεί ηττημένους… Αγνοεί το φύλο, τη σωματική διάπλαση και όποιες άλλες διαφορές. Έχει να κάνει με το να παρακολουθείς τα αντανακλαστικά σου σε μια επικοινωνία (επ)αφής, πιο γρήγορα από τις λέξεις, πιο γρήγορα από τη συνειδητή σκέψη”.
Στο Contact Improvisation τιμάμε την κάθε στιγμή. Υπάρχει μια γλυκιά υποταγή που συμβαίνει όταν το σώμα μας μένει πιστό σε αυτό που συμβαίνει στο παρόν, αυτή τη στιγμή, ΤΩΡΑ! Μαθαίνει κανείς να αναγνωρίζει και να διαφοροποιεί τις λεπτές παρορμήσεις στις επιλογές κίνησής μας και στις αντίστοιχες επιλογές του παρτενέρ μας. Αρχίζουμε να αποκρυπτογραφούμε τις ενδείξεις που και τα μηνύματα που στέλνουμε και λαμβάνουμε. Εκείνα που μας λένε πότε να καθοδηγήσουμε ή θα ακολουθήσουμε, πότε θα σηκωθούμε ή θα πέσουμε, πού θα αγγίξουμε, πώς θα σηκώσουμε βάρος, πότε θα επιβραδύνουμε και πότε να μείνουμε ακίνητοι. Σε αυτή τη μορφή κίνησης ο καθένας μαθαίνει την ακεραιότητα, ποτέ να μην πιέζει, ποτέ να μην βιάζεται. Όταν το Σώμα, ο Νους και το Πνεύμα ενώνονται στην ενστικτώδη σοφία τους, κάποιος βρίσκει τον εαυτό του εκεί που ανήκει, κάθε στιγμή, εκφράζοντας την αληθινή του φύση. – Moti Zemelman (δάσκαλος CI).
Πηγές
Steve Paxton on the Origins of Contact Improvisation (dancemagazine.com)