Γράφει η Εύα Καλαβρή.
Έκανα το εξής google search: “πληθωρισμός στα τρόφιμα”. Ίσως μπορείτε να καταλάβετε σε τι stress level έφτασα… Δεν ξέρω τι με έπιασε και ήθελα με τα μάτια μου να δω νούμερα και στατιστικά… Η αλήθεια είναι ότι μετά από μια πρόσφατη επίσκεψη στο Supermarket, για κάποια βασικά πράγματα, η διέλευσή μου από το ταμείο ήταν ένα σοκ. Επαναλαμβανόμενο σοκ βέβαια τον τελευταίο καιρό και φοβάμαι ότι τείνουμε να το συνηθίσουμε και αυτό.
Κάπως έτσι σκέφτηκα να θίξω το θέμα της “οικονομικής διατροφής”. Νομίζω ότι μας αφορά και μας ενδιαφέρει όλους, το πως θα καταφέρουμε να συνδυάσουμε υγιεινές τροφές, όλα τα οφέλη της ισορροπημένης και πλήρους μεσογειακής διατροφής, χωρίς να πονάει η τσέπη μας, χωρίς να στερούμαστε και χωρίς φυσικά να θυσιάσουμε γεύση, ποιότητα, θρεπτική αξία και ποικιλία.
Άραγε είναι εφικτό; Όταν βλέπεις ανατιμήσεις σε σχέση με πέρσι, της τάξης του 63,7% στο ελαιόλαδο, του 11,6% στα φρούτα, του 10,6% στα ψάρια (πηγή Euroday), πώς θα πετύχεις την οικονομική διατροφή παράλληλα με όλους τους προαναφερθέντες στόχους;
1. Προγραμματισμός γευμάτων
Για κάθε στόχο που θέλουμε να πετύχουμε το πρώτο βήμα είναι το planning. Ο προγραμματισμός των γευμάτων δηλαδή, στην προκειμένη περίπτωση, ουσιαστικά η απογραφή και η καταγραφή!
Τι σκοπεύουμε να φάμε την επόμενη εβδομάδα; Φτιάχνουμε μία λίστα με τα απαραίτητα υλικά και τις ποσότητες. Παράλληλα, κάνουμε απογραφή σε ντουλάπια και ψυγειο-κατάψυξη, ελέγχουμε δηλαδή τα προϊόντα που έχουμε στο σπίτι, τις ημερομηνίες λήξης τους και τα ενσωματώνουμε στο πρόγραμμα.
Με αυτόν τον τρόπο είναι λιγότερες οι πιθανότητες να ξοδέψουμε χρήματα για junk – fast food ή να κάνουμε αυθόρμητες και περιττές αγορές.
2. Λίστα αγορών
Είναι ίσως φυσικό επακόλουθο του προγραμματισμού. Ποιος πηγαίνει για ψώνια χωρίς λίστα;;; Εγώ!!! και τι καταφέρνω;;; Δύο πράγματα: Πρώτον, αγοράζω πράγματα που δεν χρειάζομαι και δεύτερον, δεν αγοράζω πράγματα που χρειάζομαι, διότι μου διαφεύγουν. Λογικό, αφού δεν έχω λίστα!
Προσοχή… Δεν θέλουμε μόνο λίστα… Αλλά λίστα με ποσότητες! Διότι διαφορετικά θα αγοράσουμε μεγάλες ποσότητες που δεν θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε και το χειρότερο σενάριο είναι ότι θα χαλάσουν και θα τις πετάξουμε.
Μένουμε πιστοί στη λίστα ακόμη και αν πρόκειται να αγοράσουμε 4 ντομάτες αντί για τη μισή ντοματοβιομηχανία (δεν υπάρχει αυτή η λέξη, την επινόησα). Και ξέρω πόσο περίεργο μας φαίνεται, σε όλους εμάς που κληρονομήσαμε το “κατοχικό σύνδρομο” των γιαγιάδων μας, να αγοράζουμε 3 μήλα, 4 λεμόνια και 2 πιπεριές. Ωστόσο, αυτό είναι το φυσιολογικό και όχι το άλλο!
3. Αξιοποιούμε εκπτώσεις και προσφορές
Απλό και πιο εύκολο από ό, τι νομίζετε: Εφαρμογές των Supermarket στα κινητά μας και ανεξάρτητες εφαρμογές που συμπεριλαμβάνουν πολλούς προμηθευτές αγαθών, είναι ένας προσιτός τρόπος να ενημερωνόμαστε για προσφορές, κουπόνια, επιστροφές χρημάτων και άλλα.
Δεν είμαι υπέρ του κλασικού τρόπου, δηλαδή του διαφημιστικού φυλλαδίου, διότι δρα στην ψυχολογία και στην καταναλωτική μας συμπεριφορά, μας καθοδηγεί δηλαδή και μπορεί να μας “δημιουργήσει” ανάγκες που δεν έχουμε. Προτιμώ μια εφαρμογή στην οποία εγώ θα ορίσω ποια προϊόντα με ενδιαφέρουν και θα λαμβάνω ενημέρωση γι’ αυτά.
4. Ο νόμος ζήτησης και ο ορθολογικός καταναλωτής
Σαφώς επηρεασμένη από την Οικονομική Θεωρία που διδάσκω στους μαθητές, ο νόμος της ζήτησης είναι το πιο απλό και λογικό παράδειγμα καταναλωτικής συμπεριφοράς ενός μέσου ορθολογικού καταναλωτή. Όταν εντοπίζουμε ένα αγαθό που είναι στις προτιμήσεις μας, το οποίο έχει μειωμένη τιμή, είναι λογικό να αγοράσουμε παραπάνω ποσότητα για να επωφεληθούμε. Ακόμα καλύτερα, αν μπορούμε να αποθηκεύσουμε μέρος του αγαθού αυτού για μελλοντική κατανάλωση (να βάλουμε δηλαδή λίγο στην κατάψυξη).
Αντίστοιχα, αν εντοπίσουμε ότι ένα αγαθό είναι πιο ακριβό από τον προϋπολογισμό μας, είναι λογικό να στραφούμε σε κάποιο φθηνότερο υποκατάστατο.
5. Το σπιτικό φαγητό, σύμμαχος στην οικονομική διατροφή
Το μαγείρεμα στο σπίτι είναι συνήθως πιο οικονομικό από το φαγητό έξω ή την παραγγελία. Επιπλέον, με το μαγείρεμα στο σπίτι ελέγχουμε απόλυτα τα υλικά, την ποιότητα και την ποσότητά τους. Φροντίζουμε να μη μαγειρεύουμε για έναν λόχο μειώνοντας έτσι τη σπατάλη τροφίμων και εξοικονομώντας χρήματα.
6. Αγοράζουμε εποχιακά και τοπικά προϊόντα
Τα φρούτα και λαχανικά εποχής είναι συνήθως πιο φρέσκα και πιο φθηνά. Επιπλέον, είναι πιο νόστιμα και υψηλότερης θρεπτικής αξίας. Όταν προέρχονται από τις γύρω περιοχές είναι επίσης πιο οικονομικά λόγω χαμηλότερου μεταφορικού κόστους.
Η συσκευασία είναι επίσης σημαντικός παράγοντας του κόστους, ενώ πάντα καταλήγει στα σκουπίδια (ή στην ανακύκλωση, στην καλύτερη).
Θα εκπλαγείτε (ευχάριστα) με τη διαφορά στις τιμές των ξηρών καρπών, των οσπρίων και των αυγών που πωλούνται “χύμα” στο παντοπωλείο της γειτονιάς σας, σε σύγκριση με τα αντίστοιχα συσκευασμένα στα ράφια ενός supermarket.
Μείνετε συντονισμένοι για το 2ο μέρος με τις συμβουλές για οικονομική διατροφή!