Γράφει η Εύα Καλαβρή.
Σήμερα είναι μια μεγάλη μέρα – επέτειος για μένα! Σαν σήμερα, πριν από 20 χρόνια, η πρώτη μου μαθήτρια Οικονομικής Θεωρίας, έδωσε πανελλήνιες σε αυτό το μάθημα και μάλιστα ήταν η ημέρα των γενεθλίων της (έκλεινε τα 18!).
Εγώ ήμουν 20 χρονών, φοιτήτρια Οικονομικών τότε και ανέλαβα το “ρίσκο” και τη μεγάλη “ευθύνη” να την προετοιμάσω. Μάλλον ήμασταν παράλληλα τυχερές και οι δύο… Και εγώ το πήρα πολύ σοβαρά και εκείνη ήταν μαθήτρια – θαύμα, ίσως δηλαδή να μου δίδαξε περισσότερα από όσα της δίδαξα εγώ!
Με τα δεδομένα της τότε εποχής, που είναι πολύ διαφορετικά από τα σημερινά και θα εξηγήσω (σε επόμενο άρθρο), πήραμε ένα βοήθημα, έναν “Σαββάλα” δηλαδή, και όλη τη χρονιά ανακαλύπταμε τις Αρχές της Οικονομικής Επιστήμης. Δεν ήταν βέβαια μακριά η δική μου προσωπική εμπειρία από τις Πανελλήνιες (3 χρόνια πριν), κι επρόκειτο για ένα μάθημα που αγάπησα, οπότε ζήσαμε μια αρκετά δημιουργική περίοδο.
Τι έχει αλλάξει από τότε και τι όχι;
Καταρχάς το σχολικό βιβλίο είναι ακριβώς το ίδιο! Ναι, 20 χρόνια μετά (και παραπάνω), ο πλανήτης έχει βιώσει ποικίλες οικονομικές διακυμάνσεις και μόνο στην ελληνική κοινωνία και οικονομία αν εστιάσουμε, θα θυμηθούμε ότι μέσα σε 20 χρόνια:
Ζήσαμε Ολυμπιακούς Αγώνες, με μακροχρόνιες συνέπειες στην Οικονομία της χώρας.
Ζήσαμε την ένταξη στην ΟΝΕ και την αλλαγή νομίσματος με σκοπό την περιβόητη “σύγκλιση” των οικονομιών των κρατών μελών της Ε.Ε.
Ζήσαμε μια επίπλαστη ευδαιμονία και αφθονία, με δανεικά….
Ζήσαμε δεκάδες δημοσιονομικές πολιτικές ανά Κυβέρνηση, βιώσαμε βαθιά ύφεση και χρηματοπιστωτική κρίση και ξαναπήραμε δανεικά (αφού “μαζί τα φάγαμε” τα προηγούμενα).
Ζήσαμε την υπερχρέωση και τα ελλείμματα, τους “μηχανισμούς στήριξης”, τα πακέτα μέτρων λιτότητας, τα Μνημόνια, το ΔΝΤ και τους “θεσμούς”.
Ζήσαμε χρεοκοπία, κλείσιμο τραπεζών, υπερφολόγηση.
Ζήσαμε πανδημία και ακόμη μετράμε κι επουλώνουμε τις πληγές μας.
Ζήσαμε και ζούμε βεβαίως και κάθε μέρα επηρεαζόμαστε και ακούμε οικονομικούς όρους όπως πληθωρισμός, ΑΕΠ, δανεισμός, αποταμίευση, επένδυση, επιχειρηματικότητα, ζήτηση, προσφορά, ισοτιμίες, φόροι.
Κάθε μέρα καλούμαστε να λάβουμε οικονομικές αποφάσεις, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι και κάθε μέρα αλληλοεπιδρούμε οικονομικά με επιχειρήσεις, κράτος, άλλα νοικοκυριά και χώρες.
Παρόλα τα παραπάνω λοιπόν, το εκπαιδευτικό μας σύστημα και τα σχολικά βιβλία δεν προσαρμόστηκαν στις αλλαγές, δεν εξελίχθηκαν μαζί με την κοινωνία μας, δεν εστίασαν στην τεράστια ανάγκη για ανάπτυξη του “Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού*” στους εφήβους και στα νέα παιδιά.
Κι επειδή έχω χιουμοριστική διάθεση σήμερα και με τους μαθητές μου πραγματικά διασκεδάζουμε σχολιάζοντας κάποια κομμάτια του σχολικού βιβλίου, σύντομα θα σας τα δείξω, για να γελάσουμε όλοι μαζί!!!
Κλείνοντας την ιστορία που ξεκίνησα στην αρχή αυτού του άρθρου, η μαθήτριά μου τότε έγραψε ένα ολοστρόγγυλο και περήφανο “20” κάνοντας κι εμένα τρομερά χαρούμενη, ενώ έμμεσα με επιφόρτισε με τη θέληση, τη δύναμη και το πάθος να συνεχίσω τη διδασκαλία, μέχρι και σήμερα που μιλάμε.
Ο τότε “Σαββάλας” είναι σήμερα ένα ιστορικό κειμήλιο, ένα βιβλίο που κουβαλάω μαζί μου και δείχνω στα παιδιά τον τρόπο με τον οποίο σημείωνε, έλυνε ασκήσεις με πολλαπλές μεθόδους κι έκανε “κριτική” σε ό, τι της άρεσε ή δεν της άρεσε!
Η πρώτη μου μαθήτρια δεν ακολούθησε τελικά την Οικονομική Επιστήμη, την κέρδισε το Πολυτεχνείο. Σήμερα κλείνει τα 38 και συνεχίζει να αποτελεί αξεπέραστο πρότυπο και σημαντική επιρροή στον τρόπο που σκέφτομαι και μεταδίδω γνώσεις.
Αδερφούλα μου χρόνια σου πολλά!
*Tι είναι ο Χρηματοοικονομικός Αλφαβητισμός;
«Ο συνδυασμός συνειδητότητας, γνώσης, δεξιοτήτων, στάσεων και συμπεριφορών στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για τη λήψη σωστών χρηματοοικονομικών αποφάσεων, με απώτερο στόχο την επίτευξη της ατομικής χρηματοοικονομικής ευημερίας»
ΟΟΣΑ / Atkinson and Messy, 2012, πηγή Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού (gfli.gr)