21 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. Τιμάμε τον Γιάννη Σκαρίμπα

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου. Ανακηρύχθηκε από την Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών, το 1999, με στόχο «να υποστηρίξει τη γλωσσική πολυμορφία μέσω της ποιητικής έκφρασης και να αυξήσει την ευκαιρία να ακουστούν οι γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση».

Σκοπός της είναι να προωθήσει την ανάγνωση, τη γραφή, τη δημοσίευση και διδασκαλία της ποίησης σε όλο τον κόσμο και, όπως λέει η αρχική διακήρυξη της UNESCO, «να προσφέρει νέα αναγνώριση και ώθηση στα εθνικά, περιφερειακά και διεθνή κινήματα ποίησης».

Σήμερα τιμάμε τον ποιητή, πεζογράφο και θεατρικό συγγραφέα Γιάννη Σκαρίμπα, ο οποίος αγάπησε τη Χαλκίδα και συνδέθηκε άρρηκτα μαζί της.

Αν και δεν γεννήθηκε στην πόλη μας, εγκαταστάθηκε το 1915, παντρεύτηκε με την Ελένη Κεφαλινίτη και απέκτησαν πέντε παιδιά. Κι έτσι, η Χαλκίδα έγινε η μοιραία ονειρική πόλη του ποιητικού του σύμπαντος.

Έκτοτε έζησε και δημιούργησε εδώ, ταξίδεψε ελάχιστα, εμπνεύστηκε από τη Χαλκίδα, την ύμνησε στα έργα του, θέλησε μάλιστα να την προάγει σε κέντρο της περιφερειακής λογοτεχνίας, γιατί πίστευε ότι οι επαρχιώτες συγγραφείς αγνοούνται ή παραγκωνίζονται από τους Αθηναίους συναδέλφους τους.

Πέθανε στη Χαλκίδα το 1984 και ο τάφος του βρίσκεται στο λόφο του Καράμπαμπα, απέναντι από την είσοδο του κάστρου, από όπου ο Σκαρίμπας ατενίζει τα νερά του Ευρίπου.

Απόσπασμα από το ποίημα «Χαλκίδα», ποιητική συλλογή Ουλαλούμ, 1936

Νάν’ σπασμένοι οι δρόμοι, να φυσάει ο νότος κι εγώ καταμονάχος καί νά λέω: τί πόλη! να μην ξέρω αν είμαι – μέσα στην ασβόλη – ένας λυπημένος Πιερότος!

Φύσαε – είπα – ο νότος κι έλεγα: Η Χαλκίδα, ώ Χαλκίδα – πόλη (έλεγα) και φέτος ήμουν – στ’ όνειρό μου είδα – Περικλέτος, πάλι Περικλέτος ήμουν – είδα…

Έτσι έλεγα! Ήσαν μάταιοί μου οι κόποι πάν’ σέ ξύλο κούφιο, πρόστυχο, ανάρια, ως θερία, ως δέντρα – αναγλυμένοι – ως ψάρια τα όνειρά μου (μούμιες) κι οι ανθρώποι.

Τώρα; Πόλη, τρέμω τα γητέματά σου κι είμαι ακόμα ωραίος σαν το Μάη μήνα, κρίμα, λέω, θλιμμένη νάσαι κολομπίνα και να κλαίω εγώ στα γόνατά σου.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Έτσι νάν’ σπασμένοι, να φυσά απ’ το νότο και με πίλο κλόουν να γελάς, Χαλκίδα: Αχ, νεκρόν στό χώμα – να φωνάζεις – είδα έναν μου ακόμη πιερότο! . . .

 

Απόσπασμα από το ποίημα «Σπασμένο Καράβι», ποιητική συλλογή Ουλαλούμ, 1936

Σπασμένο καράβι νάμαι πέρα βαθιά

  • έτσι να ’μαι –

με χώρις κατάρτια με χώρις πανιά να κοιμάμαι.

Νάν’ αφράτος ο τόπος κι η ακτή νεκρική γύρω γύρω,

με κουφάρι γυρτό και με πλώρη εκεί που θα γείρω.

Νάν’ η θάλασσα άψυχη και τα ψάρια νεκρά

  • έτσι νάναι! –

και τα βράχια κατάπληκτα και τ’ αστέρια μακριά να κοιτάνε…

Δίχως χτύπο οι ώρες και οι μέρες θλιβές

  • δίχως χάρη –

κι έτσι κούφιο κι ακίνητο μες σε νύχτες βουβές το φεγγάρι.

………………………………………………..

Έτσι νάμαι καράβι γκρεμισμένο, νεκρό

  • έτσι να ’μαι –

σ’ αμμουδιά πεθαμένη και κούφιο νερό, να κοιμάμαι…

 

Απόσπασμα από το ποίημα «Χορός Συρτός», ποιητική συλλογή Εαυτούληδες, 1950

Κάλλιο χορευταράς νάμουνα πέρι κόλλες που να κρατώ και μολυβάκια θάσερνα συρτό χορό, χέρι με χέρι, μ’ όλα μας του γιαλού τα καραβάκια.

Κι έν’ αψηλό τραγούδι για σιρόκους θάρχιζα, γι’ αφροπούλια και για ένα γλαρό καράβι με πανιά και κόντρα φλόκους, που θάρχονταν να μ’ έπαιρνε και μένα.

Με δίχως τους αναστεναγμούς της Πολυδούρη, μόνο να τραγουδάν τριγύρω οι κάβοι, – κι οι πένες μου πενιές σ’ ένα σαντούρι, άσπρα πανιά σου οι κόλλες μου, καράβι!

………………………………………………

Γιαλόγιαλό να φεύγουμε και – άντε – να λέμε όλο για μάτια, όλο για μάτια, κι εκεί – λες κομφετί μες στο λεβάντε– όλα μου τα γραφτά χίλια κομμάτια.

Και σαν χτισμένη εκεί από κιμωλία, βαθιά να χάνεται η Χαλκίδα πέρα μ’ όλα μου – ανοιγμένα – τα βιβλία καθώς μπουλούκι γλάροι στον αέρα…

 

Πηγή αποσπασμάτων: Αποσπάσματα από έργα του (skarimpas.gr)

You May Also Like