Γράφει η Ιωάννα Λαζάρου.
Η Χαλκίδα είναι μια πόλη διψασμένη.. Αυτό θα μπορούσε να το πει κυριολεκτικά ο αείμνηστος δήμαρχος Γιάννης Σπανός. Είναι εκείνος άλλωστε που πραγματικά έφερε το νερό στην πόλη.. έργο που θεωρείται από τα πιο σπουδαία.. μιας σπουδαίας προσωπικότητας της τοπικής αυτοδιοίκησης!
Η Χαλκίδα εντούτοις.. είναι ακόμα διψασμένη.. κι αυτήν η δίψα.. όχι.. δεν φεύγει κι αν ξεχειλίσουν τα πηγάδια.. κι αν γιομίσουν οι πηγές.. κι αν πλημμυρίσουν τα ποτάμια.. Αυτήν η δίψα είναι η δίψα για έργα.
Τα έργα απουσιάζουν κι αν ακόμα χορταίνει το μάτι με μακέτες και με σχέδια.. τα έργα λείπουν και η έλλειψή τους δεν είναι απλά αισθητή.. αλλά χαρακτηριστική του γενικότερου μαρασμού..
Τι να κάνουμε.. δεν είμαστε εμείς οι ρομαντικοί σαν τον Γιάννη Σκαρίμπα.. Βέβαια εκείνος.. πριν εκατό χρόνια.. έζησε και ερωτεύτηκε μιαν άλλην Χαλκίδα.. Κι όμως εκείνος έβρισκε τον έρωτα και μέσα στους σπασμένους δρόμους.. στους σπαστικούς νοτιάδες της άνοιξης και του καλοκαιριού.. στους μάταιους κόπους.. στα άναρχα όνειρα και στους ανθρώπους..
Λείπουν τα έργα μα κι όταν ακόμα συζητιούνται.. τότε η απουσία τους ακόμα πιο μεγάλη λογίζεται.. Έργα.. γιοφύρια κι αυτά σαν της Άρτας που όλο γίνεται κι όλο χαλάει. Κι ακόμα διψασμένοι οι Χαλκιδέοι περιμένουμε να περάσουμε απέναντι.. στην πηγή. Να περάσουμε απέναντι.. να βρούμε τον Γιάννη τον Σπανό να μας ρίξει κανένα καντήλι. Να μας πει.. «είσαστε εσείς ικανοί να πιείτε το νερό της ανάπτυξης;»..
Έργο πρώτο και στα σκαριά να γίνει.. και μετά να διχάσει.. να προκαλέσει συζητήσεις των συζητήσεων.. διαφωνίες.. αλληλοκατηγορίες και λασπολογίες.. Η Δημοτική αγορά είναι το έργο ναυαρχίδα που θα προσπαθήσει όπως όπως να διασώσει το κύρος των διοικούντων.
Η δημοτική αγορά που η χρήση της προβλέπεται να είναι σύμφωνα με την αγορά που ξέραμε.. με μπακάλικα, ψαράδικα, μανάβικα και μικρά μαγαζιά για το νοικοκυριό κυρίως.. Αυτό έχει ειπωθεί.. άσχετα αν στο δημόσιο λόγο εισρέουν απόψεις περί ανοιχτής αγοράς (open mall) με καταστήματα εμπορικής χρήσης.. όπως με ρούχα, παπούτσια και άλλα..
Μπορεί όμως παρά τα συμφωνηθέντα.. να γίνει και ανοιχτή αγορά. Ποιος θα πει όχι; Αν δεν πάνε οι μανάβηδες να νοικιάσουν. Αν δεν πάνε οι κρεοπώληδες να νοικιάσουν. Σου λέει ο άλλος.. εγώ έχω την πελατεία μου στη Χαϊνά.. ποιος θα μου έρθει στο κέντρο; Και θα έχει δίκιο.. Άλλαξαν οι εποχές.. μεγάλωσε η πόλη. Αυτός που μένει στη Χαϊνά θα ψωνίσει στη Χαϊνά τα κρεατικά.. τα φρούτα.. τα λαχανικά. Και τις λαϊκές τι τις έχουμε;
Κι αν τελικά γίνει εμπορική αγορά; Κι αν πάλι δυσκολευτούν οι έμποροι να επενδύσουν εκεί; Δηλαδή γίνεται με τους λίγους πελάτες των τελευταίων χρόνων να ανοίξουν κι άλλο κατάστημα; Πώς αν δεν αυξηθεί η ζήτηση να αυξηθεί η προσφορά; Θ’ αλλάξουμε τους νόμους της οικονομίας για να πούμε ότι κάναμε ένα σπουδαίο έργο;
Κι αν τελικά δεν θέλει κανένας μαγαζί.. άντε δυο τρεις σκόρπιοι; Τι θα γίνει αυτό το έργο.. στοιχειό; Ή μήπως τότε πέσει στο τραπέζι η μεγάλη ιδέα για την εκμετάλλευσή του από έναν μεγάλο επιχειρηματία; Να βγάλει ο δήμος τα σπασμένα από τα ενοίκια.. να μην έχει να πληρώνει τη συντήρηση και τη φύλαξη.. και να αποκτήσει η πόλη ένα μεγάλο εμπορικό στο οποίο βέβαια θα εργάζονται πολλοί Χαλκιδέοι κι αυτό είναι το ζητούμενο αν όχι ευλογία! Έτσι θα λένε για να ξορκίσουν την αποτυχία τους..
Τι είχαμε.. τι θέλαμε.. γιατί τσακωθήκαμε.. και στο τέλος τι θα έχουμε. Μπορώ να συζητήσουμε για ώρες όσον αφορά στα έργα. Διψώ προσωπικά για δαύτα.. Αλλά πώς να το εκφράσω.. θέλω νεράκι να πιω και όχι σαμπάνια. Θέλω καθαρό νεράκι όπως στα χρόνια του Σπανού και όχι υποσχέσεις και μεγάλα λόγια.
Διψώ σ’ αυτήν την πόλη για μερικά μεγάλα έργα με νόημα. Έργα με προοπτική και με όραμα. Έργα να αποπνέουν ένα αίσθημα ερωτικό για την πόλη.. Κι εδώ που φτάσαμε να σας πω μια ιδέα για τη δημοτική αγορά που διάβασα/άκουσα κάποτε και μου άρεσε.
Αν λοιπόν δεν βγει το υφιστάμενο σχέδιο.. θα ήθελα η δημοτική αγορά να γίνει ένα ίδρυμα πολιτισμού.. στο οποίο θα συνυπάρχουν εκπαιδευτικές μονάδες.. δημόσιες και ιδιωτικές.. για εκμάθηση μιας τέχνης.. όπως η γλυπτική.. η επεξεργασία του σιδήρου.. του ξύλου.. η ζωγραφική.. σύγχρονη ή παραδοσιακή.. η μουσική παιδεία.. και άλλες. Και να ενωθεί όλο αυτό με το παλιό νοσοκομείο προκειμένου κι εκείνο να αξιοποιηθεί προς αυτόν τον σκοπό. Θα έδειχνα και προς το ΔΑΡΙΓΚ.. αλλά.. κρίμα για την πόλη που χάθηκε αυτό το φιλέτο.
Το βάρυνα πολύ το κλίμα και γι αυτό θα αφήσω τον Σκαρίμπα να σας ταξιδέψει σε μια ερωτεύσιμη Χαλκίδα.. Τη μια ως πιερότος.. υπηρέτης της.. την άλλη ως Περικλέτος.. ως λόγιος κουκλοπρωταγωνιστής..
Χαλκίδα
Νάν’ σπασμένοι οι δρόμοι, να φυσάει ο νότος κι εγώ καταμονάχος και να λέω: τι πόλη! να μην ξέρω αν είμαι –μέσα στην ασβόλη– ένας λυπημένος Πιερότος!
Φύσαε –είπα– ο νότος κι έλεγα: Η Χαλκίδα, ω Χαλκίδα – πόλη (έλεγα) και φέτος ήμουν – στ’ όνειρό μου είδα – Περικλέτος, πάλι Περικλέτος ήμουν – είδα…
Έτσι έλεγα! Ήσαν μάταιοι μου οι κόποι πάν’ σε ξύλο κούφιο, πρόστυχο, ανάρια, ως θερία, ως δέντρα –αναγλυμένοι– ως ψάρια τα όνειρά μου (μούμιες) κι οι ανθρώποι.
Τώρα; Πόλη, τρέμω τα γητέματά σου κι είμαι ακόμα ωραίος σαν το Μάη μήνα, κρίμα, λέω, θλιμμένη νάσαι κολομπίνα και να κλαίω εγώ στα γόνατά σου.
Έτσι νάν’ σπασμένοι, να φυσά απ’ το νότο και με πίλο κλόουν να γελάς, Χαλκίδα: Αχ, νεκρόν στο χώμα –να φωνάζεις– είδα έναν μου ακόμη Πιερότο!…
Φωτογραφίες: Προσωπικό Αρχείο, Δημοτικής αγοράς: Δημόσιες από Facebook