Γράφει η Ιωάννα Λαζαρου.
Αυτή η ιστορία βρομάει. Όχι επειδή μιλάμε για τα σκουπίδια μας.. αλλά επειδή θα μιλήσουμε για τις ευθύνες μας.. και γενικά για τις ευθύνες. Δυστυχώς (κανονικά ευτυχώς).. η πρόοδος του σύγχρονου κόσμου και η ανάγκη για την προστασία – έστω και εσχάτως – του περιβάλλοντος.. θα μας κάνουν να πληρώσουμε πολύ ακριβά για τα σκουπίδια μας.
Με την ευκαιρία.. ας περάσω κι εγώ το μήνυμα του καλοκαιριού που δεν είναι άλλο από το κλασσικό «όχι σκουπίδια, όχι πλαστικά σε θάλασσες κι ακτές»! Φυσικά συμπληρώνουμε και όχι γόπες τσιγάρων.. όχι σακούλες πλαστικές και όχι οτιδήποτε έπεσε και βαριόμαστε να το μαζέψουμε! Κλείνω την παρένθεση και επιστρέψω στα άλλα τα σκουπίδια.. αυτά που πετάμε κανονικά στον κοντινό μας κάδο απορριμμάτων.
Καταρχάς.. γνωρίζετε που πηγαίνουν τα σκουπίδια μας; Κανονικά τα περισσότερα θα έπρεπε να ανακυκλώνονται. Στις σύγχρονες χώρες της Ευρώπης.. ανακυκλώνεται πάνω από το 70% των απορριμμάτων. Αυτό σε συνδυασμό με την παιδεία που έχουν οι λαοί στο να καταναλώνουν σχολαστικά τα τρόφιμα και να μην πετούν μεγάλο ποσοστό.. κάνει τις χώρες τους πιο καθαρές!
Στην Ελλάδα ανακυκλώνεται μετά βίας το 20% των σκουπιδιών. Τα υπόλοιπα θάβονται στους ΧΥΤΑ ή εναλλακτικά καίγονται.. διαδικασία που ρυπαίνει πολύ το περιβάλλον.. Στη χώρα μας το περιβάλλον γενικά επιβαρύνεται πολύ λόγω της κακής διαχείρισης των σκουπιδιών. Στη Χαλκίδα.. τα πράγματα είναι χειρότερα.. μάλλον μπορεί να γίνουν χειρότερα!
Αφορμή για το άρθρο στάθηκε η ανάρτηση της δημοτικής αρχής για την προμήθεια 6 απορριμματοφόρων αξίας κοντά στο 1 εκατομμύριο ευρώ. Είναι σίγουρα καλό νέο.. καθώς αυτό που θα βλέπουμε οι δημότες είναι καινούργια οχήματα να καθαρίζουν τις γειτονιές μας. Τα νέα απορριμματοφόρα θα συλλέγουν τα σκουπίδια μας και θα τα πηγαίνουν στον ΧΥΤΑ.. λίγο έξω από την πόλη μας.
Ότι κάνουν δηλαδή όλες οι πόλεις. Άρα.. που είναι το θέμα με τη Χαλκίδα; Το θέμα είναι ότι υφίσταται κορεσμός στον ΧΥΤΑ και επί της ουσίας.. δεν χωρούν άλλα σκουπίδια. Και ενώ το κράτος προσπαθώντας να εναρμονιστεί (καλά.. τρώει και πρόστιμα) με την ΕΕ.. χρεώνει τον τόνο σκουπιδιών για ταφή στους ΧΥΤΑ (τέλος ταφής).. και προκαλεί τους δήμους να πετύχουν μεγαλύτερο ποσοστό ανακύκλωσης προσφέροντας οικονομικά κίνητρα.. στην πόλη μας η πλήρωση του ΧΥΤΑ.. ενδεχομένως επιφέρει κι άλλα..πρόσθετα κόστη για τη διαχείριση των σκουπιδιών. Ας μιλήσουμε όμως με αριθμούς..
Φυσικά μην περιμένετε να γνωρίζω πόσους τόνους σκουπίδια θάβουμε το χρόνο.. Σιγά μην τα ζυγίζουν κιόλας.. Λέτε; Δε νομίζω.. Αναλογικά και με βάση τους 2 εκατομμύρια τόνους που θάβουν τον χρόνο 10 εκατομμύρια Έλληνες.. άρα αντιστοιχεί 200 κιλά σκουπίδια το άτομο (λογικό είναι).. άρα στο δήμο μας.. πρέπει χονδρικά να θάβονται περίπου 20 χιλιάδες τόνοι το χρόνο. Η χρέωση για κάθε τόνο κυμαίνεται στα 40 ευρώ. Άρα.. η Χαλκίδα.. πλέον των εξόδων για την διακομιδή.. που είναι οι μισθοί του προσωπικού καθαριότητας.. τα απορριμματοφόρα.. τα μηχανήματα.. τα καύσιμά τους.. οι επισκευές τους.. αλλά και ο εκσυγχρονισμός του στόλου.. πληρώνει για το θάψιμο.. περίπου άλλες 800 χιλιάδες ευρώ το χρόνο.. Δηλαδή 2 και κάτι θαλασσινά καρναβάλια!
Ο ΦΟΔΣΑ Στερεάς Ελλάδας.. που είναι ο φορέας διαχείρισης και εδρεύει νομίζω στη Θήβα.. χρεώνει το δήμο περίπου με αυτό το ποσό. Τώρα όμως που δεν χωράνε άλλα σκουπίδια στον ΧΥΤΑ.. τι θα κάνουμε; Οι λύσεις είναι – όπως έχω κατανοήσει – δυο. Η μια είναι η δημιουργία νέου χώρου ή αναβάθμιση του υφισταμένου. Αυτό μπορεί να γίνει με χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ ή άλλου κρατικού χρηματοδοτικού εργαλείου. Η άλλη λύση είναι η σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα.
Αυτή η δεύτερη λύση επεξηγείται με την ανάληψη αποστολής ταφής των σκουπιδιών από ιδιωτική εταιρεία. Σε χώρο της εταιρείας.. σε εγκατάσταση που θα δημιουργήσει σύμφωνα με τα στάνταρ η εταιρεία. Αυτός μοιάζει ο εύκολος τρόπος.. η εύκολη λύση.. αρκεί να βρεθεί ο ιδιώτης. Λέτε να μη βρεθεί; Ο ιδιώτης θα βρεθεί.. αλλά θα εξαρτηθεί και από τη συμφωνία.. από την τιμή του τόνου. Ξεχάστε τα 40 ευρώ τον τόνο με κίνητρα μείωσης.. Στην περίπτωση αυτή ίσως μιλάμε για πάνω από 100 ευρώ τον τόνο.. Δηλαδή για ποσό της τάξεως των 2 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο.. για ταφή των σκουπιδιών μας.. Ακριβά πιθανόν θα μας κοστίσει αυτήν η κηδεία..
Ας κάνουμε εν κατακλείδι έναν υπολογισμό κόστους της ανευθυνότητάς μας.. αλλά και της ευθύνης.. της ολιγωρίας.. των πολιτικά ιθυνόντων.
Αν ήμασταν ένας σύγχρονος Ευρωπαϊκός λαός.. τότε αντί για 20 χιλιάδες τόνους σκουπίδια.. θα θάβαμε το χρόνο 5 χιλιάδες τόνους. Άρα θα πληρώναμε 200 χιλιάδες ευρώ θα ταφή.. αντί για 800 χιλιάδες.. Συν ότι θα είχαμε και πιο καθαρό περιβάλλον! Αν τελικά πληρώνουμε ιδιώτη για ταφή 20 χιλιάδων τόνων σκουπιδιών.. τότε θα πληρώνουμε το χρόνο περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή ο «Ευρωπαίος» 200 χιλιάδες ευρώ.. ο Χαλκιδέος 2 εκατομμύρια ευρώ!
Η ιστορία θα δείξει.. αν και οι περισσότεροι Χαλκιδέοι θα χαθούμε στη μετάφραση και δεν θα μάθουμε ποτέ τι και πόσα πληρώνουμε ΤΣΑΜΠΑ.. Τελικά πότε θα πληρώσουμε το λογαριασμό; Ίσως ποτέ.. Ίσως τα πράγματα εξελιχθούν καλά.. Μακάρι.. Αλλά ας βάλουμε κι εμείς το χεράκι μας.. Ας ελαττώσουμε τα άχρηστα σκουπίδια.. Ας πάρουμε πιο σοβαρά την ανακύκλωση!