Μετριέται η ευτυχία; Υπολογίζεται; Σχεδιάζεται; Σκέψεις για τη Διεθνή Ημέρα Ευτυχίας

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Διεθνής Ημέρα Ευτυχίας, λένε για την 20η Μαρτίου φίλες και φίλοι…

Σήμερα γιορτάζουμε την ευτυχία και με αφορμή τη διακριτή ημέρα εορτασμού, αναζητούμε τρόπους για περισσότερες ευτυχισμένες στιγμές…!

Ποιο να είναι το κλειδί της ευτυχίας άραγε; Πώς μπορούμε να νιώθουμε ευτυχισμένοι; Τι είναι αυτό που θα μας κάνει ευτυχισμένους μακροπρόθεσμα; Πώς μετριέται η ευτυχία; Μπορούμε να την υπολογίσουμε; Να σχεδιάσουμε τις στρατηγικές επίτευξής της; Μπορούμε να την κάνουμε πιο συγκεκριμένη ή είναι μια έννοια αφηρημένη, υποκειμενική και θεωρητική;

Μια ενδιαφέρουσα απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα έχει δοθεί εδώ και κάποια χρόνια από ένα μικρό κράτος των Ιμαλαΐων, το Μπουτάν, το οποίο χρησιμοποιεί τον δείκτη «Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία» (Gross National Hapiness GNH), σε αντιδιαστολή με τον ευρέως διαδεδομένο δείκτη «Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν» (Gross National Product GNP).

Το Κέντρο Μελετών και Έρευνας για την Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία (The Centre for Bhutan Studies & GNH Research) του Μπουτάν, προσπαθεί με αυτόν τον δείκτη να αποδείξει ότι το βιοτικό επίπεδο, η ευημερία και η βιώσιμη ανάπτυξη κρατών, κοινωνιών και ανθρώπων, δεν βασίζονται μόνο σε οικονομικά μεγέθη. Κοινώς, το χρήμα δεν φέρνει την ευτυχία, κατά τη γνωστή κλισέ έκφραση.

Διεξάγοντας έρευνες που καλύπτουν κι εκφράζουν τους “9 τομείς ευτυχίας”, ανάμεσά τους και την ψυχολογική ευημερία, την υγεία, την εκπαίδευση, την αξιοποίηση του χρόνου, την πολιτισμική διαφοροποίηση και αποδοχή, τη χρηστή διακυβέρνηση, την προστασία οικοσυστημάτων, το Κέντρο Μελετών αντλεί και αξιολογεί στοιχεία προσπαθώντας να προσδιορίσει το εθνικό μέτρο της ευημερίας, αλλάζοντας, όπου κρίνεται απαραίτητο, και τις πολιτικές πρακτικές.

Σύμφωνα με την Κυβέρνηση του Μπουτάν, οι 4 πυλώνες του GNH είναι:

βιώσιμη και δίκαιη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη (sustainable and equitable socio-economic development)
προστασία του περιβάλλοντος (environmental conservation)
διατήρηση και προώθηση του πολιτισμού (preservation and promotion of culture)
καλή διακυβέρνηση (good governance)

Πάντως, στην πιο πρόσφατη Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας (πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών), τον Μάρτιο του 2023, η Φινλανδία είναι η χώρα που κατατάσσεται ως η πιο ευτυχισμένη στον κόσμο και μάλιστα για 6η συνεχόμενη φορά!

Κάτι κάνουν καλά φαίνεται οι Φινλανδοί και ίσως θα έπρεπε να μελετήσουμε περισσότερο τη φιλοσοφία τους για τη ζωή, την κοινωνική τους δομή και τις πολιτικές των Κυβερνήσεών τους!

Κλείνοντας να θυμηθώ και να τιμήσω τον αείμνηστο καθηγητή Θετικής Ψυχολογίας, Αναστάσιο Σταλίκα και να μοιραστώ μαζί σας μια από τις χαρακτηριστικές του δηλώσεις:

“Ευτυχισμένος άνθρωπος είναι αυτός που ονειρεύεται και που ζει σύμφωνα με τα δικά του θέλω. Όταν βιώνει μικρά, φευγαλέα θετικά συναισθήματα. Άλλωστε, η ευτυχία είναι αυτό που γεννιέται στη στιγμή. Και όσο περισσότερο την κυνηγάς, τόσο πιο δυστυχισμένος γίνεσαι”