Γράφει η Εύα Καλαβρή.
“Κάνω πολύ αυτού του είδους το doomsurfing τελευταία – πέφτω σε βαθιά, νοσηρά λαγούμια γεμάτα με περιεχόμενο κορωνοϊού, ταράζοντας τον εαυτό μου σε σημείο ψυχοσωματικής ενόχλησης, εξαλείφοντας κάθε ελπίδα για έναν καλό ύπνο. Ίσως το κάνετε κι εσείς”.
Kevin Roose, The New York Times, 20 Μαρτίου 2020
Το Doomscrolling (και το Doomsurfing) είναι νέοι όροι (ω ναι! η πανδημία μας εμπλούτισε και το λεξιλόγιο) που αναφέρονται στην τάση των ανθρώπων να συνεχίζουν να σερφάρουν και να περιηγούνται στα άσχημα νέα, παρόλο που αυτά μπορεί να είναι θλιβερά, απογοητευτικά ή καταθλιπτικά. Πολλοί άνθρωποι ανακαλύπτουν ότι διαβάζουν συνεχώς κακές ειδήσεις (ξεκινώντας τον Μάρτιο του 2022 για τον COVID-19) χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν ή να κάνουν πίσω.
Οι περισσότεροι από εμάς περάσαμε ένα μεγάλο μέρος του 2020 σε doomscrolling και μάλιστα τόσο πολύ που το Oxford English Dictionary την ονόμασε λέξη της χρονιάς και την πρόσθεσε στο λεξικό. Η συμπεριφορά αυτή έχει εδώ και καιρό εδραιωθεί και μετατραπεί σε γνώριμη νοοτροπία.Μετά την πανδημία, ο πόλεμος και τόσα ακόμη άσχημα γεγονότα, όπως οι γυναικοκτονίες, η υπόθεση με τα νεκρά παιδιά στην Πάτρα μας οδηγούν στο να αναζητάμε απαντήσεις, να συνεχίζουμε ένα αδιάκοπο scrolling στα κινητά μας ανήμποροι να απομακρυνθούμε από τις πληροφορίες που μας θλίβουν.
Έπιασα τον εαυτό μου ν’ αναζητά πληροφορίες σκρολάροντας στα social αργά τη νύχτα χωρίς τέλος γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο δεν είναι υγιές. Παρόλα αυτά, γιατί το κάνω; Είναι μία ερώτηση που συχνά έχουν θέσει στον εαυτό τους οι doomscrollers.
Οι λόγοι είναι πολλοί:
Σε δύσκολες στιγμές και περιόδους κρίσεων και αβεβαιότητας, η γνώση παρέχει αίσθημα ασφάλειας. Αυτό που κάνουμε είναι η προσπάθεια ικανοποίησης της ανάγκης μας να λάβουμε απαντήσεις όταν αισθανόμαστε φόβο. Οι πλατφόρμες των κοινωνικών δικτύων ανανεώνουν τα νέα συνεχώς και ανατροφοδοτούνται από τη συμπεριφορά μας. Έτσι, μας φέρνουν πρώτα τα νέα που είναι πιο πιθανό να διαβάσουμε.
Κι εδώ δυστυχώς, οι πλατφόρμες των social media δεν είναι τόσο “σατανικές” από μόνες τους αλλά βάζει και η δημοσιογραφία το χεράκι της, εκμεταλλευόμενη αυτή την τάση. Προβοκατόρικοι ή παραπλανητικοί τίτλοι και αμέτρητα clickbait προκειμένου να προσελκύσουν τους αναγνώστες προκαλώντας στρες και φόβο, επικαλούμενοι το “επείγον”.
Πώς σταματάμε;;;
Το καλύτερο ξεκίνημα είναι αναγνωρίζοντας πρώτα το πρόβλημα! Έπειτα, παρακολουθώντας πόσο χρόνο ξοδεύουμε κάνοντας doomscrolling και λαμβάνοντας μέτρα περιορισμού του χρόνου αυτού (για παράδειγμα βάζοντας χρονόμετρο, ζητώντας βοήθεια από κάποιον δικό μας άνθρωπο να μας υπενθυμίζει να αφήνουμε το κινητό, πηγαίνοντας για ύπνο έχοντας αφήσει το κινητό εκτός υπνοδωματίου, κλπ).
Πιστεύετε ότι μπορεί κάποια στιγμή στο μέλλον να κατακλυζόμαστε από ελπιδοφόρες και καλές ειδήσεις; Εγώ το πιστεύω. Και μάλιστα πάντα αναζητώ και τα καλά νέα, ειδικά όταν αντιληφθώ ότι έχω κάνει ανελέητο doomscrolling και ξυπνάω το πρωί “κουρασμένη”. Υπάρχουν και θα υπάρχουν και καλά νέα, υπάρχουν ενδιαφέροντα ποιοτικά άρθρα από ανθρώπους που δεν κυνηγούν μόνο views. “Εκπαιδεύστε” το timeline σας να φέρνει πρώτα τα καλά. Δεν λέω φυσικά να γυρίσουμε την πλάτη στα γεγονότα. Λέω απλώς να έχουμε τη δύναμη να σταματήσουμε εκεί όπου έχουμε ενημερωθεί αρκετά και πριν μπούμε σε “βαθιά νοσηρά λαγούμια” που θα μας κοστίσουν την ψυχική μας υγεία.
Με πληροφορίες από www.bbc.com