Γράφει η Ιωάννα Λαζάρου.
Σίγουρα είμαι πολύ άτυχη που δεν έζησα τον Μίκη Θεοδωράκη την περίοδο του αντιδικτατορικού αγώνα. Τουλάχιστον είχα την τύχη και την ευκαιρία να γαλουχηθώ από τα τραγούδια και τη μουσική του. Ένιωθα ότι μέσα από αυτά τα ακούσματα.. από τα νοήματα των στίχων.. γεννιόταν η σύγχρονη ιστορία μας!
Ο Μίκης Θεοδωράκης υπήρξε ένας χείμαρρος ήθους, αξιών και πολιτιστικής προσφοράς! Φυσικά επειδή οι συστάσεις για τη γενιά των 40ρηδων και βάλε.. όσον αφορά στο ποιος ήταν ο Μίκης Θεοδωράκης.. είναι περιττές.. θα ήθελα με δυο λόγια να αφήσω μια νουθεσία.. μια ορμηνιά που μου λεγε και η γιαγιά μου.. για το χρέος που έχουμε οι νεότεροι να διαφυλάξουμε τις ίδιες αξίες που υπηρέτησε με πάθος ο Μίκης..
Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε σήμερα στα 96 του.. Έφυγε αλλά.. ευτυχίσαμε να τον έχουμε!
Αντίσταση, φυλακή, Μακρόνησος, πιστοποιητικό πολιτικών φρονημάτων, δικτατορία, πάλι φυλακή, στρατόπεδο συγκέντρωσης… και από την άλλη… διεθνές σύμβολο αντιστασιακού και αντιδικτατορικού αγώνα, συναυλίες, ηχογραφήσεις, μελοποιήσεις, συνθέσεις.. παγκόσμια αναγνώριση, βραβεύσεις..
Αυτός ήταν ο Μίκης Θεοδωράκης.. συνοψίζει όλη τη νεότερη ιστορία της χώρας μας.. Έζησε όπως ήθελε.. ελεύθερος, ανεξάρτητος, αντισυμβατικός αλλά και ενωτικός.. οικουμενικός! Δημιουργούσε όραμα μέσα στις μεγάλες στιγμές του έθνους.. σε σκοτεινές ή φωτεινές.. σ’ αυτές που η ύπνωση του πνεύματος δολοφονεί κάθε γίγνεσθαι.. Ο Μίκης Θεοδωράκης δήλωνε «παρών» είτε με την πολιτική του συμμετοχή.. είτε με τα τραγούδια του.
Κι αν πρέπει κάτι να πούμε σήμερα στους νεότερους για το χρέος κληρονομιάς που μας αφήνει αυτός ο μεγάλος Έλληνας.. είναι τα παρακάτω σημεία:
Θα του οφείλουμε για πάντα γιατί έβαλε την ποίηση στα σπίτια των απλών ανθρώπων.
Θα του οφείλουμε για πάντα γιατί με τη μουσική του έντυσε τα όνειρα του λαού για ελευθερία
Θα του οφείλουμε για πάντα καθώς για τις ιδέες του αγωνίστηκε.. σε εποχές όπου το να υπερασπίζεσαι τα λόγια σου με τα έργα σου.. σήμαινε κυνηγητό, φυλακή και εξορία.
Θα του οφείλουμε για πάντα γιατί δεν μάσησε ποτέ τα λόγια του.. ακόμα κι όταν αυτά ήταν η σκληρή (αυτό)κριτική που επιφύλασσε στον εαυτό του και στους συντρόφους του..
Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι σαν τον Μίκη Θεοδωράκη.. η Ελλάδα μας θα ζει στους αιώνες των αιώνων..
Λίγα λόγια παραπάνω..
Ο Μίκης Θεοδωράκης είχε ασχοληθεί με πολλά είδη της μουσικής, ενώ είχε συνθέσει τον ίσως πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό ρυθμό διεθνώς, το συρτάκι «Ζορμπάς» (1964), βασισμένο σε παραδοσιακή κρητική μουσική. Συνθέσεις του έχουν ερμηνευτεί από καλλιτέχνες παγκοσμίου φήμης, όπως οι Beatles, η Σίρλεϊ Μπάσεϊ, η Τζόαν Μπαέζ και η Εντίθ Πιάφ, ενώ έχει γράψει μουσική για γνωστές ταινίες όπως: Φαίδρα (1962), Αλέξης Ζορμπάς (1964), Ζ (1969) και Σέρπικο (1973).
Το 1970, για τη μουσική στη ταινία Ζ, του απονεμήθηκε το βραβείο BAFTA για πρωτότυπη μουσική, ενώ ήταν υποψήφιος στην ίδια κατηγορία του 1974, για την ταινία State of Siege, και το 1975, για την ταινία Serpico. Επίσης ήταν υποψήφιος για Γκράμι το 1966 και το 1975 για το μουσικό θέμα των ταινιών Ζορμπάς και Serpico αντίστοιχα.
Το πιο σημαντικό του έργο θεωρείται η μελοποιημένη ποίηση, χρησιμοποιώντας ως στίχους ποιήματα βραβευμένων ποιητών ελληνικής και ξένης καταγωγής, όπως οι Γιάννης Ρίτσος (Βραβείο Ειρήνης Λένιν 1976), Γιώργος Σεφέρης (Νόμπελ 1963), Πάμπλο Νερούδα (Νόμπελ 1971), Οδυσσέας Ελύτης (Νόμπελ 1979).
Ο εμβληματικός μουσικοσυνθέτης δεν έδωσε μόνο στον πολιτισμό.. Εξάλλου η προσφορά του στον πολιτισμό πήγαζε από την ιδεολογική – πολιτική πλευρά του εαυτού του.. Ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική συμβάλλοντας και στον αντιδικτατορικό αγώνα! Εξελέγη τέσσερις φορές βουλευτής, διετέλεσε υπουργός, ενώ τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν. Μέχρι το τέλος υπήρξε έντονα παρεμβατικός στην πολιτική ζωή του τόπου, σχολιάζοντας με επιστολές και κείμενα τις εκάστοτε εξελίξεις. Το 2000 υπήρξε υποψήφιος για βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Photos: Pinterest
Cover Photo: Koen Suyk / Anefo (https://commons.wikimedia.org/)