Γράφει η Εύα Καλαβρή.
Σπουδαίοι καλλιτέχνες έχουν απεικονίσει το μεγαλείο του χειμώνα σε υπέροχους πίνακες ζωγραφικής.
Το λευκό του χιονιού, η ψυχρή παλέτα του γκρι, το καταπιεσμένο φως, γοήτευαν πάντα τους ζωγράφους. Το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο στην τέχνη του χειμώνα!
Claude Monet: The Train in the Snow, 1875
Το τρένο στο χιόνι, ή, Le train dans la neige, είναι ένας πίνακας του Γάλλου ιμπρεσιονιστή καλλιτέχνη Claude Monet. Τον ζωγράφισε το 1875 στο σιδηροδρομικό σταθμό Argenteuil της Γαλλίας. Ο ίδιος έχει αποτυπώσει πολλές σκηνές με τρένα καθώς φαίνεται να του προκαλούσαν το ενδιαφέρον.
Το κρύο γίνεται αισθητό μέσα από τον πίνακα, καθώς φαίνεται να μην υπάρχει φως και να κυριαρχούν οι ψυχρές αποχρώσεις του γκρι στον ουρανό και στο χιόνι. Παρόλα αυτά ο πίνακας αποπνέει μια θαλπωρή. Οι άνθρωποι σαν μαύρες σκιές, σχεδόν μπερδεύονται με τα κλαδιά των δέντρων στα δεξιά.
Οι ιστορικοί τέχνης βλέπουν το έργο ως ένα σημαντικό παράδειγμα των προσπαθειών του Μονέ να ενσωματώσει τη φύση και τις επιπτώσεις της βιομηχανικής επανάστασης στο έργο του.
Gustave Caillebotte: View of rooftops (Effect of snow) 1878-1879
Ο Γάλλος ιμπρεσιονιστής ζωγράφος Gustave Caillebotte, δημιούργησε πολλούς πίνακες που δείχνουν το αστικό Παρίσι από απροσδόκητες προοπτικές. Το “Vue de toits” απεικονίζει χιονισμένες στέγες σε μια γειτονιά της Μονμάρτρης του Παρισιού, από ψηλά, πιθανόν από κάποιο μπαλκόνι.
Εδώ, χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό την παλέτα του γκρι, προσθέτοντας επιπλέον χρώματα για να τονίσει τα χαρακτηριστικά των κτιρίων.
Ο Caillebotte δεν ήταν μόνο ζωγράφος, αλλά κι ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες που άρχισαν να πειραματίζονται με τη φωτογραφία ως μορφή τέχνης. Ίσως το γεγονός αυτό να εξηγεί και την κάπως ασυνήθιστη προοπτική αυτού του πίνακα.
Vincent Van Gogh: Landscape with Snow, 1888
Δεν υπάρχουν πολλοί πίνακες με θέμα το χειμώνα στο έργο του Βαν Γκογκ. Έτσι, το “Χιονισμένο τοπίο” του αποτελεί μια έκπληξη. Ωστόσο, αν και ζωγράφισε ένα χειμερινό τοπίο εδώ, δεν είναι τόσο σκοτεινό, ζοφερό και γκρίζο όσο άλλοι πίνακες με θέμα το χειμώνα…
Ο ουρανός του είναι γαλάζιος, και φαίνεται σχεδόν σίγουρο ότι σύντομα θα έχει λιακάδα. Στη γη υπάρχουν αποχρώσεις του πράσινου, του κίτρινου και του καφέ. Ο καλλιτέχνης έφτασε στην Αρλ της Νότιας Γαλλίας το Φεβρουάριο του 1888, όταν το έδαφος ήταν σκεπασμένο με χιόνι. Την εποχή που έγινε αυτός ο πίνακας, το χιόνι είχε αρχίσει να λιώνει. Λέτε, ο Βαν Γκογκ να ήθελε να σηματοδοτήσει την αρχή της άνοιξης εδώ;
Τότε, ο Βαν Γκογκ ήταν 35 ετών. Ζώντας στην, βρέθηκε στο απόγειο της καριέρας του δημιουργώντας μερικά από τα καλύτερα έργα του όπως τοπία, αγροικίες και τους ανθρώπους της περιοχής της Αρλ, της Νιμ και της Αβινιόν.
Caspar David Friedrich: The Sea of Ice (ή The Wreck of Hope), 1823-1824
Ένα καράβι ναυάγησε και τα συντρίμμια του βρίσκονται τώρα θαμμένα κάτω από τους αρκτικούς πάγους – ένας τάφος παγερός.
Στην πρύμνη του καραβιού φαίνεται η ταμπέλα με το όνομά του… Πρόκειται για το βρετανικό «HMS Griper», ένα από τα δύο σκάφη που συμμετείχαν σε αποστολή στο βόρειο πόλο το 1819-1820.
Η σύνθεση του έργου από τον Friedrich συμπίπτει χρονικά με την περίοδο αποκατάστασης στην Ευρώπη που ακολούθησε μετά την πτώση της Πρώτης Γαλλικής Αυτοκρατορίας, ενώ ταυτόχρονα βρίσκει το ζωγράφο σε μια περίοδο καλλιτεχνικής κάμψης. Μέσα σε αυτό το κλίμα ολοκληρωτικής απογοήτευσης και τραγικής αποτυχίας των μεγάλων ιδεωδών, ο Friedrich εμπνεύστηκε από την αρκτική αποστολή για να σχεδιάσει τον αλληγορικό αυτό πίνακα παρουσιάζοντας το ολοκληρωτικό και αμετάκλητο μα και άδοξο τέλος όλων των ελπίδων.