Η ταβέρνα, ο χώρος της παρέας, του γλεντιού και του μεζέ

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Η σημερινή μέρα θέλει ψητά στα κάρβουνα, κρασάκι και καλή παρέα! Και ίσως είναι μια καλή ευκαιρία να μιλήσουμε για την “ταβέρνα”, τον κατεξοχήν χώρο της παρέας, του μεζέ και του γλεντιού!

Η ταβέρνα αποτελεί για τους Έλληνες ένα αγαπημένο “καταφύγιο” με πολλές πλευρές και πρόσωπα! Είναι χώρος για διασκέδαση, λαϊκό κέφι, τραγούδι και χορό αλλά και για πολιτικές συζητήσεις και αναλύσεις, σχολιασμό της καθημερινότητας, διαφυγή από καημούς και ντέρτια (με λίγο κρασάκι παραπάνω).

Χώρος κοινωνικών συναθροίσεων, οικογενειακών γιορτών και τραπεζιών, κυριακάτικων επανασυνδέσεων. Χώρος όπου παραδοσιακά γιορτάζονται όλα τα σπουδαία γεγονότα, οι αρραβώνες, οι γάμοι, οι βαφτίσεις, αλλά και οι χωρισμοί (σπάζοντας και κάτι για το καλό σε κάθε περίπτωση)! περισσότερα >

“Να τα πούμε;” Κάλαντα από όλη την Ελλάδα με τις πιο θερμές ευχές μας!

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Καλήν ημέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού την Θείαν γέννησιν, να πω στ’ αρχοντικό σας…

Χρόνια πολλά σε όλους σας! Σήμερα η μέρα είναι αφιερωμένη στα κάλαντα και στους τολμηρούς καλαντιστές που θα βγουν με τρίγωνα, φλογέρες, τύμπανα και μασκούλες ΚΝ95 και θα ρωτήσουν “να τα πούμε”; Κι εμείς θ’ απαντήσουμε “να τα πείτε”!

Όταν ήμασταν παιδιά περιμέναμε την παραμονή των Χριστουγέννων με τρομερή ανυπομονησία, κάναμε ολόκληρο πλάνο της διαδρομής που θα ακολουθήσουμε, τα σπίτια που θα επισκεφθούμε. Περιττό να σας πω ότι κάναμε και κάτι σαν “προϋπολογισμό” εσόδων και υπολογίζαμε πόσα χρήματα θα μας μείνουν τελικά, μετά τη μοιρασιά, για να καταφέρουμε να ψωνίσουμε το παιχνίδι που θέλαμε!

Γιατί τραγουδάμε τα κάλαντα; Οι λόγοι είναι προφανείς: Μεταφέρουμε όμορφες ευχές. Αν παρατηρήσετε τους στίχους από τα κάλαντα διαφόρων περιοχών της Ελλάδας, τα παινέματα για τον αφέντη της οικογένειας, για τα μέλη της και για το σπιτικό τους, είναι πάρα πολλά και διατυπώνονται με αμέτρητους τρόπους, μεταφέροντας μέσα τους μηνύματα, χαρακτηριστικά και παραδόσεις της κάθε περιοχής ξεχωριστά!

Γι’ αυτό και οι στίχοι διαφέρουν από τόπο σε τόπο! περισσότερα >

Πώς συνδέθηκε ο Καρυοθραύστης με τα Χριστούγεννα;

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Σας αρέσουν οι καρυοθραύστες; Εκείνοι οι στρατιώτες που στέκουν όρθιοι αγέρωχοι με το σπαθί τους και τη χρυσοστόλιστη φορεσιά τους και διακοσμούν σπίτια και καταστήματα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων;;;

Αποκλείεται να μην τους έχετε ακουστά. Είναι πραγματικά πολύ διάσημοι και ξεχωρίζουν! Ίσως, να σας έρχεται στο νου το δημοφιλές μπαλέτο “Ο Καρυοθραύστης” σε σύνθεση Τσαϊκόφσκι, που κάθε χρόνο ανελλιπώς παρουσιάζεται σε όλο τον πλανήτη!

Όπως και να έχει τους ξέρετε, λοιπόν. Κι εγώ τους γνώριζα (εννοείται από το μπαλέτο) και μου άρεσαν πάντα, ωστόσο τους εκτίμησα πολύ περισσότερο όταν έψαξα περαιτέρω γι’ αυτούς.

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πως προέκυψαν; Για ποιο λόγο να δώσει κάποιος την ανθρώπινη μορφή, και μάλιστα ενός στρατιώτη, σ’ ένα εργαλείο που προορίζεται να σπάει ξηρούς καρπούς με σκληρό περίβλημα;

Μπορεί να είχε πολλή φαντασία θα μου πείτε… Σωστά, ωστόσο και πάλι, πώς μια τέτοια παράξενη ιδέα έγινε αναπόσπαστο σύμβολο των Χριστουγέννων; Τι συμβολίζει άραγε αυτό το “παιχνίδι”;

Πολλά ερωτήματα σήμερα… Δεν ξέρω αν θα δώσω απαντήσεις αλλά σίγουρα, φτάνοντας στο τέλος αυτού του κειμένου, θα έχετε άλλη άποψη για τον Καρυοθραύστη! περισσότερα >

Το συρτάκι ως σύμβολο χαράς, γιορτής και ελληνικής υπερηφάνειας

Γράφει η Εύα Καλαβρή.

Ο Μίκης Θεοδωράκης εντάχθηκε από χθες στο πάνθεον των αθανάτων. Όσα επίθετα και να χρησιμοποιηθούν για να τον περιγράψουν θα είναι όλα αληθινά αλλά ποτέ αρκετά. Μια εμβληματική παγκόσμια πνευματική και καλλιτεχνική μορφή, ένας επαναστάτης που πολεμούσε για την ενότητα, ένας δημιουργός που ενέπνευσε εκατομμύρια ανθρώπων, η “φωνή του λαού” και εκατοντάδες ακόμη προσδιορισμούς ακούμε και διαβάζουμε από χθες, που επιδιώκουν να χαρακτηρίσουν αυτή την απέραντη προσωπικότητα.

Bert Verhoeff / Anefo, CC0, via Wikimedia Commons

Με την ιδιότητα της «χορογράφου» σήμερα θα εστιάσω στο συρτάκι. Ο “χορός του Ζορμπά” που επινοήθηκε ειδικά για την ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη «Ζορμπάς ο Έλληνας» (Zorba the Greek), με πρωταγωνιστή τον Άντονι Κουίν. Παρά τη διαδεδομένη πεποίθηση ότι πρόκειται για ελληνικό παραδοσιακό χορό, στην πραγματικότητα δημιουργήθηκε το 1964 για τις ανάγκες της ταινίας. Η μουσική σύνθεση ανήκει στο Μίκη Θεοδωράκη και η χορογραφία στον Γιώργο Προβιά. περισσότερα >

Γιατί φτιάχνουμε τσουρεκάκια και κουλουράκια την Μεγάλη Πέμπτη;

Γράφει η Κάτια Καραχάλιου.

Η ελληνική παράδοση έχει πολλά και όμορφα να δώσει και να μας μάθει. Στις γιορτές καλύτερα από ποτέ αναβιώνουμε την λαογραφία μας και την τιμούμε.

Εκτός από το παραδοσιακό βάψιμο των αυγών, έχουμε το “πλέξιμο” των τσουρεκιών και το ψήσιμο των πασχαλινών κουλουριών.

Άραγε όμως τι να σημαίνει; Έχετε ποτέ αναρωτηθεί ή ψάξει;

περισσότερα >

Τα καλικαντζαράκια στην ελληνική παράδοση!

Και ποιός δεν έχει ακούσει για τα καλικαντζαράκια την περίοδο των εορτών; Αυτά τα σκανδαλιάρικα πλασματάκια που εμφανίζονται την περίοδο των Χριστουγέννων και έχουν στο μυαλό τους διάφορες πονηριές…

Οι μύθοι και οι παραδόσεις είναι πολλές και διαφορετικές σχετικά με τους καλικάντζαρους και διαφέρουν από τόπο σε τόπο…

Σύμφωνα με τον λαϊκό μύθο οι καλικάντζαροι τρέχουν να επιστρέψουν στα έγκατα της γης την ημέρα των Φώτων για να σωθούν από την «αγιαστούρα». «Καρκάντζαροι», «Σκαντζάρια», «Βερβελούδες» είναι κάποια κόμη από τα ονόματά τους.

περισσότερα >

Τι λέει η παράδοση για το φλουρί στη βασιλόπιτα

Από παιδάκι θυμάμαι αγωνιούσα για το αν θα κερδίσω το φλουρί στη βασιλόπιτα… Τι ωραίο έθιμο αλήθεια… Μπορεί να είναι ελάχιστες οι φορές που το έχω κερδίσει και δεν ξέρω αν πραγματικά φέρνει τύχη όπως λένε ..πάντως η χαρά ήταν μεγάλη..

Πάμε να μάθουμε τι λέει η παράδοση για αυτό το υπέροχο έθιμο..

Σύμφωνα λοιπόν με την ορθόδοξη παράδοση, η βασιλόπιτα έχει τις ρίζες της στην Καισαρεία της Μικράς Ασίας την εποχή του Μεγάλου Βασιλείου, στον οποίο οφείλει και το όνομα της.

περισσότερα >

Κορωνοϊός vs μουσική παιδεία!

Δεν ξέρω αν έχετε δει το πρώτο τραγούδι που γράφτηκε για τον κορωνοϊό, όμως το προσωπικό μου συμπέρασμα πια είναι πως ο κορωνοϊός έχει εμπνεύσει τους καλλιτέχνες.

Από παραδοσιακή μουσική, μέχρι κλασσική, υπάρχουν στίχοι γραμμένοι για τον κορωνοϊό με αγάπη.

Και είναι λογικό βέβαια, αφού κανείς δεν είχε ζήσει κάτι αντίστοιχο ποτέ στην ζωή του, έτσι σε κάθε περίπτωση δίνει τροφή!

περισσότερα >